Làm gì để ngăn chặn nạn chạy chức, chạy quyền?

Chiều nay (18/11), Bộ trưởng Bộ Nội vụ Trần Văn Tuấn là thành viên Chính phủ thứ tư đăng đàn trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội.

Nội dung chất vấn Bộ trưởng Nội vụ xoay quanh 3 nhóm vấn đề: Vấn đề đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ cán bộ công chức về chuyên môn, nâng cao năng lực công vụ, đạo đức công vụ. Trách nhiệm và biện pháp khắc phục trong việc tuyển dụng và bổ nhiệm và thực hiện chế độ chính sách với cán bộ công chức; Trách nhiệm quản lý Nhà nước trong việc chấn chỉnh các biểu hiện lệch lạc trong công tác thi đua khen thưởng; Các giải pháp đột phá nâng cao hiệu quả việc cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho sản xuất kinh doanh và đời sống của người dân, doanh nghiệp và thu hút đầu tư nước ngoài.

Vấn nạn chạy chức, chạy quyền – làm gì để ngăn chặn?

Trong báo cáo trình bày trước Quốc hội, Bộ trưởng Trần Văn Tuấn cho biết: Theo kết quả tổng hợp của Bộ Nội vụ, hàng năm có khoảng 98% các Bộ, ngành, địa phương xây dựng kế hoạch và tổ chức đào tạo, bồi dưỡng đạt kết quả. Điều đó cho thấy sự quan tâm của Lãnh đạo các cấp, các ngành đối với công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, coi đây là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục, là giải pháp cải cách hành chính quan trọng nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước. Bộ Nội vụ cũng thường xuyên tổ chức kiểm tra, đánh giá việc thực hiện Kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức ở các Bộ, ngành và địa phương. Qua các đợt kiểm tra, Bộ Nội vụ đã thường xuyên đôn đốc, nhắc nhở các trường, trung tâm đào tạo của các Bộ, ngành và địa phương tăng cường công tác giáo dục chính trị - tư tưởng, giáo dục đạo đức công vụ, góp phần nâng cao ý thức trách nhiệm phụng sự đất nước phục vụ nhân dân của đội ngũ cán bộ, công chức thông qua việc đổi mới nội dung, chương trình, phương pháp đào tạo.

Đại biểu Lê Văn Cuông (đoàn Thanh Hoá) là người đầu tiên nêu câu hỏi chất vấn Bộ trưởng Nội vụ Trần Văn Tuấn. Vấn đề đại biểu đặt ra là nạn chạy chức, chạy quyền thời gian qua không những không giảm mà còn có chiều hướng gia tăng, gây bất bình trong dư luận. Ông Cuông đề nghị Bộ trưởng cho biết trách nhiệm của mình đến đâu và làm gì để ngăn chặn vấn nạn trên?

Về vấn đề này, Bộ trưởng Trần Văn Tuấn cho rằng, trong công tác tổ chức cán bộ chúng ta tiến hành các bước chặt chẽ theo đúng quy trình của Đảng. Ông Tuấn cũng cho rằng đại bộ phận cán bộ lãnh đạo các cấp do cấp ủy, chính quyền các câp đề bạt đều đúng và chất lượng, hoàn thành tốt nhiệm vụ. Đội ngũ cán bộ đó đã góp phần hoàn thành các nhiệm vụ kinh tế xã hội của địa phương, của ngành và đất nước trong nhiều năm qua. Tuy nhiên, ông Trần Văn Tuấn cũng thừa nhận, trong quá trình đề bạt cũng còn có tình trạng chạy chức, chạy quyền.

Ông Tuấn cũng cho rằng việc khắc phục tình trạng chạy chức, chạy quyền chưa được cải thiện do khó ở chỗ, người chạy chức, chạy quyền, người ta tiếp xúc, trao đổi bản thân cơ quan tổ chức cũng không biết và người cán bộ ủng hộ người chạy, người ta cũng tìm lý do khách quan và những ưu điểm của người đó người ta trình

Để khắc phục vấn đề này, theo quan điểm của Bộ Nội vụ cần tiến hành tốt các quy trình của Đảng đã quy định. Phải đề cao trách nhiệm của mỗi cấp chính quyền và các cán bộ công chức được tham gia bỏ phiếu giới thiệu lãnh đạo các cấp cũng phải nêu cao trách nhiệm. Nếu làm tốt được như vậy thì sẽ đề bạt được đúng người có khả năng. Bộ Nội vụ sẽ tăng cường kiểm tra, hướng dẫn để đưa các quy định về đề bạt cán bộ công chức của Đảng, Nhà nước trong phạm vi cả nước.

Đại biểu Nguyễn Ngọc Minh (đoàn Ninh Thuận) nêu câu hỏi về những bất cập trong việc thi tuyển công chức hiện nay. Nhiều khi công chức qua thi tuyển nhưng chưa đáp ứng được nhu cầu công việc. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết hướng khắc phục những bất cập trong việc thi tuyển công chức hiện nay, đáp ứng nhu cầu cải cách hành chính.

Ông Trần Văn Tuấn cho rằng việc tuyển dụng công chức đã có quy định rõ việc thi tuyển và xét tuyển. Theo ông Tuấn, Luật Cán bộ công chức được áp dụng từ năm 2010 sẽ theo hướng không phải là cứ đạt tiêu chuẩn là vào mà sẽ thi theo hình thức cạnh tranh. Một công việc có thể sẽ có nhiều người đăng ký và sẽ tiến hành chọn trong số những người đó. Trên cơ sở như vậy thì chất lượng sẽ tốt hơn.

Để nâng cao chất lượng của đội ngũ cán bộ công chức, hạn chế các tiêu cực trong hoạt động công vụ, theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ Trần Văn Tuấn, vấn đề đặc biệt quan trọng và mang tính quyết định là từng cơ quan, tổ chức, đơn vị phải nâng cao trách nhiệm người đứng đầu và trách nhiệm của cán bộ, công chức trong thi hành công vụ. Đồng thời, phải tăng cường công tác thanh tra kiểm tra và sự giám sát của các tổ chức đoàn thể và của nhân dân để nâng cao năng lực, trách nhiệm của cán bộ công chức.

Theo ông Trần Văn Tuấn, Bộ Nội vụ cũng đã và đang tham mưu cho Chính phủ thực hiện một số giải pháp cụ thể như: Hoàn thiện hệ thống các văn bản hướng dẫn thực hiện Luật Cán bộ, công chức; xác định rõ nhiệm vụ, quyền hạn và chức trách, nhiệm vụ của cán bộ, công chức trong thực thi công vụ; tăng cường chất lượng, đổi mới phương pháp tuyển dụng, tăng cường bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, giáo dục đạo đức công vụ, xây dựng quy tắc ứng xử trong thực thi công vụ. . .; Xây dựng và triển khai các đề án thí điểm đổi mới một số khâu của công tác cán bộ như đổi mới cách tuyển chọn cán bộ lãnh đạo, quân lý; xây dựng chế độ tập sự và thực tập lãnh đạo cấp vụ . . . nhằm tạo ra những chuyển biến tích cực trong công tác cán bộ; Tổ chức triển khai thực hiện tốt các quy định của Luật Cán bộ, công chức và các văn bản hướng dân thi hành nhằm đưa các nội dung đổi mới về cơ chế quản lý cán bộ, công chức vào cuộc sống; đồng thời xử lý nghiêm các cán bộ, công chức có hành vi tiêu cực tham nhũng; tăng cường công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm chống lãng phí trong đội ngũ cán bộ, công chức.

Có hay không việc xin - cho các danh hiệu?

Báo cáo trước Quốc hội, Bộ trưởng Trần Văn Tuấn thừa nhận, bên cạnh những mặt tích cực trong quá trình tổ chức thực hiện còn một số Bộ, ngành, địa phương khen thưởng và đề nghị khen thưởng chưa đúng đối tượng, tiêu chuẩn, thủ tục.

Nhiều đại  biểu chất vấn Bộ trưởng Bộ Nội vụ Trần Văn Tuấn về tình trạng khen thưởng của một số bộ ngành chưa đúng đối tượng. Việc trao giải thưởng tôn vinh trong các lĩnh vực có hiện tượng có cơ quan đứng ra tổ chức không đứng chức năng, nhiều nơi thương mại hoá trao danh hiệu, gây bức xúc cho nhân dân.

Đại biểu Lê Văn Hưng (đoàn Hưng Yên) đặt vấn đề có hay không việc xin - cho các danh hiệu thi đua? Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Trần Văn Tuấn cho biết trên thực tế là có, việc trao danh hiệu cho Vedan và một số đơn vị khác mà báo chí đã nêu là những ví dụ. Để khắc phục tình trạng trên, ông Tuấn cho biết, Bộ Nội vụ và các Bộ, ngành, địa phương đã và đang tổ chức các lớp tập huấn nghiệp vụ cho cán bộ, công chức chuyên trách công tác thi đua, khen thưởng; đồng thời phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu, trình Chính phủ sửa đổi, bổ sung Nghị định số 121/2005/NĐ-CP ngày 30/9/2005 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thi đua, Khen thưởng. Thực hiện chủ trương của Chính phủ về cải cách thủ tục hành chính, Bộ Nội vụ đã công bố Bộ thủ tục hành chính, trong đó có các thủ tục về thi đua, khen thưởng. Bộ Nội vụ đang rà soát và triển khai cắt bỏ các thủ tục để đảm bảo khắc phục triệt để tình trạng "xin-cho", “chạy danh hiệu”.

Việc một số cơ quan, đơn vị đứng ra tổ chức không đúng chức năng, nhiệm vụ, chưa đủ năng lực tổ chức và tài chính, dẫn đến việc tổ chức xét, trao giải thường tràn lan, không đảm bảo chất lượng, mang tính hình thức, có nơi còn thương mại hoá, gây bức xúc trong dư luận xã hội. Theo đề nghị của Bộ Nội vụ, Thủ tướng Chính phủ đã giao cho Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu, xây dựng Quy chế xét, trao giải thường tôn vinh doanh nhân, doanh nghiệp nhằm xây dựng khung pháp lý cho các chủ thể đứng ra tổ chức các hoạt động xét, trao giải thưởng tôn vinh doanh nhân, doanh nghiệp. Chủ thể có đủ các điều kiện về chức năng, quyền hạn, năng lực tố chức và tài chính mới được tổ chức giải. Ngoài ra, việc bạn hành Quy chế sẽ hướng hoạt động tôn vinh doanh nhân, doanh nghiệp đi vào nền nếp, giải thưởng tôn vinh sẽ có chất lượng, có ý nghĩa tuyên truyền, giáo dục, nêu gương các điển hình tiến tiến.

Tại sao lại chọn cải cách hành chính là khâu đột phá?

Trả lời chất vấn của đại biểu Đặng Văn Khanh (đoàn Hà Nội) về cơ sở nào để cắt giảm được 30% thủ tục hành chính trong năm tới và việc tổ chức làm thêm vào thứ Bảy có hiệu quả hay không? Bộ trưởng Bộ Nội vụ Trần Văn Tuấn cho biết: Trong năm 2010, kiên quyết thực hiện giảm tối thiểu 30% các quy định về thủ tục hành chính. Đây là mục tiêu đề ra trong giai đoạn 2 thực hiện Đề án đơn giản hoá thủ tục hành chính (Đề án 30) theo sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Việc giảm 30% các quy định về thủ tục hành chính chắc chắn sẽ loại bỏ nhiều thủ tục, giấy tờ, hồ sơ, biểu mẫu không còn phù hợp; qua đó giảm đáng kể những khó khăn, phiền hà cho người dân, doanh nghiệp khi làm việc với cơ quan hành chính. Về vấn đề làm việc ngày thứ 7 vừa qua Bộ Nội vụ  đã có báo cáo Chính phủ chỉ đạo, nơi nào cần thì vẫn duy trì và không cần thì nên cắt giảm với mong muốn tạo điều kiện tốt nhất cho công dân đến cơ quan nhà nước tiến hành các thủ tục.

Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Hữu Phước (đoàn Bến Tre), vì sao chọn khâu đột phá là cải cách thủ tục hành chính mà không chọn khâu công tác tổ chức cán bộ? Bộ trưởng Trần Văn Tuấn cho biết: Khâu thủ tục hành chính không chỉ cần thiết trong nội bộ chúng ta, ngay cả việc thực hiện hợp tác quốc tế có nhiều thủ tục, nhiều việc phải tiến hành cải cách để thực hiện phát triển kinh tế. Tập thể Chính phủ bàn bạc quyết định, Bộ Nôi vụ với trách nhiệm người làm công tác tổ chức muốn chọn khâu tổ chức làm khâu đột phá để các cấp, các ngành quan tâm hơn đến công tác tổ chức. Đây là sự bàn bạc, cân nhắc kỹ lưỡng của tập thể, việc chọn đó là đúng.

Liên quan tới vấn đề cải cách thủ tục hành chính, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng đã mời Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc làm rõ thêm về vấn đề này. Theo Bộ trưởng Nguyễn Xuân Phúc, chương trình tổng thể cải cách hành chính đã thực hiện 9 năm qua, Trung ương và Chính phủ đã chỉ đạo bằng những văn bản cụ thể, qua đó nâng cao một bước cải cách thủ tục hành chính, sự giám sát của các cơ quan dân cử và nhân dân tốt hơn.

Trả lời câu hỏi của đại biểu vì sao chọn cải cách hành chính là khâu đột phá, Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cho biết: Thủ tục hành chính của chúng ta còn rườm rà, dân kêu nhiều quá, doanh nghiệp cũng mất thời gian. Điều này rõ ràng ảnh hưởng đến sự phát triển của đất nước. Chúng ta cũng chưa bao giờ làm thống kê là có bao nhiêu thủ tục tại các cơ quan chức năng.

Một nguyên nhân nữa lý giải cho việc chọn cải cách hành chính là khâu đột phá, theo ông Nguyễn Xuân Phúc là Chính phủ thực hiện nghiêm túc Nghị quyết của Trung ương khóa X về cải cách thủ tục hành chính, cũng như các Nghị quyết của Quốc hội đều yêu cầu phải thực hiện tốt nhiệm vụ này.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Xuân  Phúc cũng cho biết, Chính phủ đang tập trung rà soát lại những lĩnh vực ưu tiên như hải quan, khám chữa bệnh, đất đai… rút ra những kinh nghiệm cần thiết để tiếp tục cắt giảm những thủ tục không cần thiết. Sắp tới sẽ tiến hành tổng kết 9 năm thực hiện cải cách thủ tục hành chính để chuẩn bị cho giai đoạn tới.

Ngày mai (19/11), buổi sáng, Quốc hội tiép tục làm việc tại Hội trường nghe Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng báo cáo thêm một số vấn đề mà đại biểu Quốc hội quan tâm và trả lời trực tiếp chất vấn của các đại biểu Quốc hội. Buổi chiều, các đại biểu thảo luận tại tổ về dự thảo Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả./.