Cổ vật dưới biển Quảng Ngãi: Để lâu sinh biến

Đã hơn 10 ngày trôi qua kể từ khi phát hiện con tàu chứa cổ vật bị đắm, tình hình an ninh trật tự tại khu vực thôn Châu Thuận Biển, xã Bình Châu, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi càng trở nên phức tạp hơn.

Mặc dù tỉnh Quảng Ngãi tăng cường lực lượng, triển khai nhiều biện pháp bảo vệ nhưng tình trạng khai thác cổ vật trái phép ngày càng táo tợn, với nhiều thủ đoạn tinh vi.

Hàng trăm người tụ tập tại bờ biển thôn Châu Thuận Biển hàng đêm

Từ khi có thông tin về việc phát hiện cổ vật tại khu vực bờ biển thôn Châu Thuận Biển, mỗi ngày có  hàng chục phương tiện ghe, thuyền từ các nơi đổ về khu vực này để khai thác trái phép. Trên bờ, giới săn lùng cổ vật khắp nơi đánh cả ô tô, tập trung về khu vực này mua bán cổ vật.

Không chỉ dân địa phương, mỗi đêm, hàng chục phương tiện lớn nhỏ với hàng trăm đối tượng được trang bị những thiết bị lặn,  máy bơm thổi cát… tập trung về khu vực tàu đắm ngang nhiên khai thác cổ vật. Cả khu vực bờ biển thôn Châu Thuận Biển hàng đêm như một khu phố náo nhiệt, bởi hàng chục ghe thuyền và xe máy các loại quần đảo dưới nước và cả trên bờ.

Các lực lượng và phương tiện túc trực 24/24h

Chuyển từ làm ngày sang làm đêm, cao điểm khoảng từ 23 - 24h đến gần sáng, các đối tượng thường dùng ghe, thuyền lớn neo đậu ở xa, đưa ống thổi cát và thợ lặn vào điểm tàu đắm để khai thác cổ vật.

Ông Nguyễn Văn Dũng ở thôn Châu Thuận Biển cho biết: Số phương tiện hằng đêm lên đến hàng chục, cùng với hàng trăm lượt người cả trên bờ lẫn dưới nước, ngang nhiên khai thác trái phép cổ vật. Việc chậm triển khai các biện pháp khai quật, cùng với sóng to gió lớn sẽ tạo điều kiện cho người dân tiếp tục lén lút khai thác bằng các dụng cụ thủ công, thô sơ, khiến cổ vật không những bị thất thoát nhanh mà còn bị vỡ vụn không còn nguyên vẹn.

Khu vực con tàu đắm chứa cổ vật

“Trời động, sóng to gió lớn, khi tàu, ca nô của bộ đôi biên phòng và cảnh sát đường thủy rút vào bờ là già trẻ thi nhau đổ ra khu vực tàu đắm lặn tìm cổ vật. Nhiều người tranh giành, xảy ra xô xát, rất nguy hiểm đến tính mạng. Dân ở đây đề nghị triển khai các biện pháp khai quật càng sớm càng tốt” – ông Dũng nói.

Ông Lê Văn Nguyên, Bí thư, Chủ tịch xã Bình Châu cho biết: Do vị trí phát hiện tàu cổ nằm gần bờ, người lặn bộ dễ dàng tiếp cận. Nếu để kéo dài thì hiệu quả trục vớt cổ vật sẽ không cao, khi trời động xảy ra. Lo ngại nhất của chính quyền địa phương là tình trạng hỗn loạn ngay tại điểm tàu đắm và có khả năng xảy ra án mạng.

Những mảnh vỡ cổ vật do tranh giành

Nơi phát hiện cổ vật là bãi biển ngang, nên các phương tiện lớn của các lực lượng chức năng không thể tiếp cận được. Hiện tại chỉ có 2 tàu và 2 ca nô của cảnh sát đường thủy và bộ đội biên phòng cùng hàng chục cán bộ, chiến sĩ túc trực tại khu vực tàu đắm. Nhưng khi có sóng to gió lớn cũng đành bất lực đứng nhìn trên bờ.

Mặc dù các lực lượng cảnh sát đường thủy, cảnh sát cơ động, bộ đội biên phòng phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức tuần tra 24/24h, kịp thời phát hiện, xử phạt hàng chục phương tiện vi phạm, nhưng đến nay tình hình vẫn không thuyên giảm, nhiều đối tượng rất manh động.

Ngư dân ngồi bờ chờ … thời cơ

Trung tá Nguyễn Ngọc Thanh, Phó Tham mưu trưởng Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Ngãi cho biết: “Nếu thời tiết nguy hiểm, người dân đổ xô khai thác sẽ rất nguy hiểm dến tính mạng. Do đó, nếu không sớm triển khai các biện pháp khai quật thì hiện vật sẽ không còn nguyên vẹn và lượng thất thoát sẽ không nhỏ”.

Qua khảo sát, nghiên cứu, các chuyên gia khảo cổ học khẳng định, số cổ vật trong con tàu đắm ở vùng biển xã Bình Châu, huyện Bình Sơn có niên đại vào thế kỷ 14. Đây là nhóm cổ vật có niên đại cổ nhất được phát hiện từ trước đến nay.

Một phương tiện khai thác cổ vật bị thu giữ

Sau nhiều ngày thông báo công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng về việc đăng ký tham gia thăm dò, khai quật, đến chiều 17/9, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Ngãi đã chốt danh sách 13 tổ chức và 4 cá nhân đăng ký tham gia thăm dò, khai quật cổ vật tại vùng biển thôn Châu Thuận Biển.

Ngày hôm nay (18/9), Hội đồng xét chọn tiến hành xem xét năng lực của các tổ chức, cá nhân đăng ký, sau đó lựa chọn đơn vị, cá nhân đáp ứng được các yêu cầu đề ra để tiến hành tổ chức khảo sát và khai quật. Dự kiến, chậm nhất chiều 19/9 sẽ có kết quả. Quyền lợi của đơn vị tham gia khai quật cổ vật sẽ được thỏa thuận theo quy định hiện hành của pháp luật./.